ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

• ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

  Η συστημική θεραπεία έχει τις ρίζες της στη γενική θεωρία συστημάτων, που εισήγαγε το 1968 ο βιολόγος Ludwig von Bertalanffy. Πρόκειται για μια θεωρία η οποία αναπτύχθηκε αρχικά στον χώρο της μηχανικής, για να βρει αργότερα εφαρμογή και σε άλλες επιστήμες, όπως η οικονομία, η βιολογία, και η πληροφορική.

  Η συστημική λοιπόν θεραπεία είναι η εφαρμογή και επέκταση της θεωρίας αυτής στον πολύπλοκο...

  Η συστημική θεραπεία έχει τις ρίζες της στη γενική θεωρία συστημάτων, που εισήγαγε το 1968 ο βιολόγος Ludwig von Bertalanffy. Πρόκειται για μια θεωρία η οποία αναπτύχθηκε αρχικά στον χώρο της μηχανικής, για να βρει αργότερα εφαρμογή και σε άλλες επιστήμες, όπως η οικονομία, η βιολογία, και η πληροφορική.

  Η συστημική λοιπόν θεραπεία είναι η εφαρμογή και επέκταση της θεωρίας αυτής στον πολύπλοκο κόσμο της ψυχικής υγείας. Αν μπορούσαμε να συμπυκνώσουμε τη θεωρία αυτή σε μία πρόταση θα λέγαμε ότι  πιο αντιπροσωπευτική της συστημικής, είναι η πίστη ότι δεν υπάρχουν ατομικά προβλήματα. Υπάρχει ατομική έκφραση ενός ομαδικού προβλήματος. Για τον λόγο αυτό, στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τον άνθρωπο που απευθύνεται σε εμάς, έχουμε να κατανοήσουμε το περιβάλλον του, τα συστήματα στα οποία ανήκει, δίνοντας έμφαση σε εκείνα που ο ρόλος του είναι ιδιαίτερα σημαντικός, όπως στο σύστημα της οικογένειας.

  Στη συστημική θεραπεία φεύγουμε από την αναζήτηση γραμμικής αιτιότητας (δηλ. τη θέαση των φαινομένων μέσα από τη σχέση αιτίου-αποτελέσματος), και διευρύνουμε τη μελέτη κάθε ανθρώπινου συστήματος ως όλου, δίνοντας έμφαση στις σχέσεις των μερών που απαρτίζουν το σύστημα.

  Διαβάστε Περισσότερα

• ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ;

  Κάθε σύστημα είναι ένα σύμπλεγμα που αποτελείται από μέρη. Το σύστημα ωστόσο δεν αποτελείται μόνο από το άθροισμα των μελών του, αλλά και από τις μεταξύ τους σχέσεις.

  Τα μέρη επηρεάζουν το ένα το άλλο και είναι αλληλοεξαρτώμενα. Για την καλή λειτουργία του συστήματος κάθε μέρος έχει να φροντίσει τη λειτουργικότητά του, αλλά και τη συνεργασία του με τα υπόλοιπα μέρη, δηλαδή τη σχέση τους. Κάθε...

  Κάθε σύστημα είναι ένα σύμπλεγμα που αποτελείται από μέρη. Το σύστημα ωστόσο δεν αποτελείται μόνο από το άθροισμα των μελών του, αλλά και από τις μεταξύ τους σχέσεις.

  Τα μέρη επηρεάζουν το ένα το άλλο και είναι αλληλοεξαρτώμενα. Για την καλή λειτουργία του συστήματος κάθε μέρος έχει να φροντίσει τη λειτουργικότητά του, αλλά και τη συνεργασία του με τα υπόλοιπα μέρη, δηλαδή τη σχέση τους. Κάθε αλλαγή σε κάποιο μέρος του συστήματος επιφέρει αλλαγές σε ολόκληρο το σύστημα (Bateson, 1972).

  Οι άνθρωποι από τη στιγμή της γέννησης μας ανήκουμε σε πληθώρα συστημάτων, με πρωταρχικό και υψίστης σημασίας, την οικογένεια. Στη μετέπειτα ζωή ακολουθούν τα συστήματα των φίλων, του σχολείου, της δραστηριότητας, της εργασίας, της καταγωγής κ.α. Τα συστήματα έχουν ιεραρχία, άρα και σημαντικότητα, και μάλιστα εμπεριέχουν υποσυστήματα που είναι πολύ σημαντικά. Για παράδειγμα το σύστημα της οικογένειας εμπεριέχει το υποσύστημα των συντρόφων και των αδελφών, που η λειτουργικότητά τους είναι καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργικότητα όλου του συστήματος.  

  Ένα σύστημα για να είναι λειτουργικό πρέπει να έχει σαφή όρια. Επειδή όπως είπαμε τα ζωντανά συστήματα είναι σε εξάρτηση και επηρεάζονται από το περιβάλλον, τα όρια τους θα πρέπει να είναι τόσο ανοιχτά ώστε να λαμβάνουν την πληροφορία από έξω, και τόσο κλειστά ώστε να μην κινδυνεύει η σύστασή τους. Με άλλα λόγια, να έχουν σχέση κερδίζοντας ότι χρειάζεται από το περιβάλλον τους, αλλά φροντίζοντας παράλληλα και τη μοναδικότητά τους.

  Διαβάστε Περισσότερα

• ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ;

  Η οικογενειακή θεραπεία είναι η πιο ολοκληρωμένη εφαρμογή της συστημικής θεωρίας στον κλάδο της ψυχολογίας. Ο άνθρωπος, όπως είπαμε ανήκει σε πολλά συστήματα με κυριότερο και πρωτύτερο όλων την οικογένεια. Έτσι λοιπόν η οικογενειακή θεραπεία είναι εκείνη που μελετά τα μέλη μιας οικογενείας αλλά κυρίως τον τρόπο που αυτά σχετίζονται μεταξύ τους.

  Βασική αρχή είναι ότι αν κάποιο από τα μέλη του...

  Η οικογενειακή θεραπεία είναι η πιο ολοκληρωμένη εφαρμογή της συστημικής θεωρίας στον κλάδο της ψυχολογίας. Ο άνθρωπος, όπως είπαμε ανήκει σε πολλά συστήματα με κυριότερο και πρωτύτερο όλων την οικογένεια. Έτσι λοιπόν η οικογενειακή θεραπεία είναι εκείνη που μελετά τα μέλη μιας οικογενείας αλλά κυρίως τον τρόπο που αυτά σχετίζονται μεταξύ τους.

  Βασική αρχή είναι ότι αν κάποιο από τα μέλη του συστήματος παρουσιάζει κάποιο σύμπτωμα, τότε ο τρόπος που σχετίζονται τα μέλη «νοσεί», ανεξαρτήτως του ποιος είναι εκείνος που θα εμφανίσει πρώτος μια δυσλειτουργία, ένα σύμπτωμα.

  Οι σχέσεις είναι στο επίκεντρο, κι όχι το άτομο που δυσκολεύεται τη δεδομένη στιγμή, πιστεύοντας πως συνεχίζοντας να αναπαράγεται η ίδια δυσλειτουργική σχέση, κάποιο άλλο μέλος επίσης θα εμφανίσει σύμπτωμα.  

  Διαβάστε Περισσότερα

• ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ;

  Στα πλαίσια μίας συνεργασίας με ένα συστημικό ψυχοθεραπευτή αυτό που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι ως θεραπευτές καλούμαστε να γνωρίσουμε τον άνθρωπο που απευθύνεται σε εμάς όσο πιο σφαιρικά είναι δυνατό, δίνοντας έμφαση στην κατανόηση των συστημάτων στα οποία ανήκει (οικογενειακό, σχολικό, εργασιακό, συντροφικό κτλ), και τα οποία είναι σε διαρκή συναλλαγή με το περιβάλλον.

  Το αίτημα του...

  Στα πλαίσια μίας συνεργασίας με ένα συστημικό ψυχοθεραπευτή αυτό που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι ως θεραπευτές καλούμαστε να γνωρίσουμε τον άνθρωπο που απευθύνεται σε εμάς όσο πιο σφαιρικά είναι δυνατό, δίνοντας έμφαση στην κατανόηση των συστημάτων στα οποία ανήκει (οικογενειακό, σχολικό, εργασιακό, συντροφικό κτλ), και τα οποία είναι σε διαρκή συναλλαγή με το περιβάλλον.

  Το αίτημα του θεραπευόμενου είναι αυτό που μας οδηγεί στο πως θα κινηθούμε, εξετάζοντάς το μέσα από την αναπτυξιακή/ εξελικτική φάση στην οποία ανήκει ο αιτών, στοχεύοντας στο πιο λειτουργικό για εκείνον αποτέλεσμα.

  Διαβάστε Περισσότερα

• Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ

  Ξεκινώντας μια ψυχοθεραπεία, ήδη ένα ακόμη σύστημα δημιουργείται, αυτό της θεραπευτικής ομάδας. Το σύστημα αυτό είναι ζωντανό και έχει τη δική του δυναμική.

  Ο ψυχοθεραπευτής σαν μέλος πλέον του συστήματος, καλείται να χρησιμοποιήσει το μόνο του όπλο, δηλαδή τον εαυτό του, προκειμένου να βρει τρόπο να σχετιστεί με το θεραπευόμενο με λειτουργικούς όρους, προσφέροντάς του έτσι την πολύτιμη...

  Ξεκινώντας μια ψυχοθεραπεία, ήδη ένα ακόμη σύστημα δημιουργείται, αυτό της θεραπευτικής ομάδας. Το σύστημα αυτό είναι ζωντανό και έχει τη δική του δυναμική.

  Ο ψυχοθεραπευτής σαν μέλος πλέον του συστήματος, καλείται να χρησιμοποιήσει το μόνο του όπλο, δηλαδή τον εαυτό του, προκειμένου να βρει τρόπο να σχετιστεί με το θεραπευόμενο με λειτουργικούς όρους, προσφέροντάς του έτσι την πολύτιμη διορθωτική εμπειρία.

  Η σχέση θεραπευτή – θεραπευόμενου, όπως και σε κάθε σύστημα, είναι πολύ σημαντική για την πορεία της θεραπείας, και ο θεραπευτής καλείται να δημιουργήσει ένα πλαίσιο ασφάλειας, αποδοχής, εμπιστοσύνης και ενσυναίσθησης για να εκκολαφτεί αυτή η σχέση.

  Διαβάστε Περισσότερα

• ΠΩΣ ΔΙΑΦΕΡΕΙ Η ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ;

  Υπάρχουν πολλές σχολές ψυχοθεραπείας που συχνά δυσκολεύουν τον ενδιαφερόμενο στην επιλογή του, καθώς δεν γνωρίζει τι θα ταίριαζε στον ίδιο. Βασική αρχή για τη συστημική ψυχοθεραπεία είναι ότι η σχέση θεραπευτή – θεραπευόμενου και το περιβάλλον που αυτή θα αναπτυχθεί είναι πολύ σημαντική. Η συστημική λοιπόν σα προσέγγιση, διαφέρει από τις υπόλοιπες δίνοντας περισσότερο έμφαση στην ολότητα....

  Υπάρχουν πολλές σχολές ψυχοθεραπείας που συχνά δυσκολεύουν τον ενδιαφερόμενο στην επιλογή του, καθώς δεν γνωρίζει τι θα ταίριαζε στον ίδιο. Βασική αρχή για τη συστημική ψυχοθεραπεία είναι ότι η σχέση θεραπευτή – θεραπευόμενου και το περιβάλλον που αυτή θα αναπτυχθεί είναι πολύ σημαντική. Η συστημική λοιπόν σα προσέγγιση, διαφέρει από τις υπόλοιπες δίνοντας περισσότερο έμφαση στην ολότητα. Δεν υπάρχει διαδικασία ψυχολογικής εκτίμησης ή «διαγνωστικά» ραντεβού πριν την έναρξη της θεραπείας, αφού η σχέση που θα αναπτυχθούν όλα αυτά τα θέματα είναι υψίστης σημασίας και αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής διαδικασίας.

  Η αντιμετώπιση του «συμπτώματος» είναι επίσης ένα σημείο που διαφοροποιεί τη συστημκή από τις άλλες προσεγγίσεις, καθώς το «σύμπτωμα» δεν αντιμετωπίζεται σαν ένα ατομικό πρόβλημα που χρήζει θεραπείας αλλά σαν μια υγιής αντίδραση ενός οργανισμού προκειμένου να λειτουργήσει σε μια συγκεκριμένη συνθήκη. Στο στόχαστρο λοιπόν της θεραπείας μπαίνει, όχι το «σύμπτωμα», αλλά οι δυσλειτουργικές εκείνες σχέσεις που οδήγησαν στην εμφάνισή του.

  Η αλλαγή στη συστημική θεραπεία δεν αφορά αλλαγή σε χαρακτηριστικά του ατόμου, αλλά αλλαγή στον τρόπο αξιοποίησης αυτών των χαρακτηριστικών και στις σχέσεις, έτσι ώστε να αξιοποιεί στο μέγιστο τις δυνατότητές του.

  Με λίγα λόγια η συστημική δεν αποτελεί μια κατευθυντική θεραπεία, που απαιτεί συγκεκριμένους χειρισμούς και βήματα, αλλά μια παραγωγική διαδικασία όπου θεραπευτής και θεραπευόμενος συνδέονται με τέτοιο τρόπο που να παράγουν κάθε φορά νέες λύσεις και δυνατότητες, πιστεύοντας στην ομορφιά και την πολυπλοκότητα της ζωής και των σχέσεων.

  Διαβάστε Περισσότερα

• ΠΩΣ ΒΟΗΘΗΣΕ Η ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ;

  Η συστημική προσέγγιση ουσιαστικά άλλαξε το βλέμμα του θεραπευτή τραβώντας το από το άτομο και εστιάζοντάς το στο σύστημα.

  Θεωρώντας ότι ανάλογα με την εξελικτική φάση των συστημάτων στα οποία ανήκει το άτομο (οικογένεια, εκπαιδευτικό, επαγγελματικό κ.α.) αντιμετωπίζει και ανάλογες δυσκολίες, το άτομο απενοχοποιείται βγαίνοντας από τη θέση του «προβληματικού».

  Στη συστημική κάθε...

  Η συστημική προσέγγιση ουσιαστικά άλλαξε το βλέμμα του θεραπευτή τραβώντας το από το άτομο και εστιάζοντάς το στο σύστημα.

  Θεωρώντας ότι ανάλογα με την εξελικτική φάση των συστημάτων στα οποία ανήκει το άτομο (οικογένεια, εκπαιδευτικό, επαγγελματικό κ.α.) αντιμετωπίζει και ανάλογες δυσκολίες, το άτομο απενοχοποιείται βγαίνοντας από τη θέση του «προβληματικού».

  Στη συστημική κάθε δυσκολία είναι ευκαιρία για αλλαγή, για προχώρημα, για καινούριο άνοιγμα. Το άτομο διατηρεί πάντα την προσωπική του ευθύνη και αποφασίζει για το πώς θέλει να πορευτεί στη ζωή του, βγαίνοντας από το μοιραίο και το προκαθορισμένο και μπαίνοντας πλέον με απόφαση για την πορεία της ζωής του.

  Με άλλα λόγια θα έλεγα ότι η συστημική δεν είναι μια απλή θεωρία ψυχοθεραπείας, είναι στάση ζωής και προσωπικής απόφασης για τη βίωση μιας ευχαριστιακής ζωής.

   

  Διαβάστε Περισσότερα